بررسی تحلیلی وضعیت تولید علم در ایران در سال های اخیر

پیشرفت ناتمام

1

تولید علم در دنیای امروز با شاخص‌های علم‌سنجی (scientometrics) عمدتا بر پایه روش‌شناسی کتاب‌نگاری (bibliometric) سنجیده می‌شود. این موضوع در حال حاضر در پژوهشگاه‌ها و مراکز علوم و فناوری اطلاعات به صورت تخصصی و حرفه‌ای دنبال می‌شود. انجمن‌های علمی ملی و بین‌المللی هم برای آن وجود دارد و بسیاری از متخصصان و پژوهشگران در حوزه کتابداری و اطلاع‌رسانی، زمینه‌های تخصصی خود را در این حوزه از دانش دنبال می‌کنند. به لحاظ تخصصی موضوع علم‌سنجی به شیوه مدرن سابقه‌ای حدود 60ساله در دنیا دارد. پیشنهاد ایجاد نخستین «مرکز ملی‌ مدارک‌ ایران» در ایران را ابتدا دبیر سازمان‌ پیمان‌ مرکزی‌ سنتو مطرح‌ کرد. در پاییز 1346 (دسامبر 1967م) دکتر «جان‌ هاروی» طرحی‌ برای ایجاد «مرکز اسناد ایران» و «مرکز آماده‌سازی‌ کتاب ‌تهران» به‌ دکتر «مجید رهنما» وزیر وقت‌ علوم‌ و آموزش‌ عالی‌ ارایه‌ داد. با موافقت‌ «رهنما» و تصویب ‌سازمان‌ برنامه‌ و بودجه‌، از آغاز مهرماه‌ 1347 دو مرکز یادشده در قالب «مرکز اسناد ایران» آغاز به‌ کار کردند. این مرکز طی سال‌های گذشته با سازماندهی و نام‌های متفاوت توسعه یافته و اکنون با نام «پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران» سابقه و سنی تقریبا برابر با نگارنده این یادداشت (حدودا 45 سال! ) دارد.1

2

در سال 1339 (1960م) دکتر «یوگن گارفیلد» (Euguene Garfield) دانش‌آموخته، شیمی و دارای دکترای کتابداری از دانشگاه پنسیلوانیای آمریکا موسسه‌ای برای نمایه‌سازی انتشارات علمی به نام «موسسه اطلاعات علمی» (Institute for Scientific Information) یا به اختصار ISI بنا نهاد که امروزه بخشی از موسسه «تامسون رویترز» شده است. هدف او قابل پیگیری‌کردن و سنجش مقالات و سایر تولیدات علمی حاصل کار پژوهشگران در زمینه‌های تخصصی علمی بود.2 این کار در ادامه با اهداف و گستردگی‌های مختلف از طریق موسسات نمایه‌سازی علمی گوناگون بر پایه گزارش‌های مقالات منتشره که حداقل‌های استانداردهای نمایه‌سازی را کسب می‌کنند، انجام می‌شود. (از معروف‌ترین آنها می‌توان به اسکوپوس، ISC و اخیرا گوگل‌اسکالر اشاره کرد.)

3

دکتر «جعفر مهراد» رییس پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) در گفت‌وگویی در بهمن91 3 ابراز داشته است که پایگاه نمایه‌سازی «تامسون رویترز» (ISI) سامانه‌ای است که 8005 نشریه را در بخش علوم و 2678 نشریه را در بخش علوم اجتماعی در پایگاه‌های اطلاعاتی خود پردازش می‌کند. در مقایسه با پایگاه اسکوپوس که نزدیک به 20 هزار نشریه علمی دارد، پایگاه «تامسون رویترز» کوچک‌تر است، بنابراین جایگاه کشورها، موسسات، نشریات و دانشمندان به طور طبیعی در ISI در مقایسه با اسکوپوس متفاوت است. بر این اساس، در پایان سال 2011 با در نظر گرفتن کل حوزه‌های دانش، آمریکا، چین، انگلیس، آلمان و ژاپن، به ترتیب پنج رده اول تولیدکنندگان علم و فرانسه، کانادا، ایتالیا، اسپانیا و استرالیا، در جایگاه پنج کشور دوم قرار می‌گیرند. بر پایه این گزارش، ایران در رتبه 22 بعد از ترکیه (در رتبه 18) و بلژیک (در رتبه 21) قرار می‌گیرد.

4

بر پایه گزارش پایگاه(SJR) 4 در صورت مقایسه، کل مقالات نمایه‌شده بین سال‌های 2006 تا پایان 2011، ایالات متحده در جایگاه اول (با حدود 6 میلیون و150 هزار مستند نمایه‌شده) و بعد چین (با حدود دو میلیون و 250 هزار مستند نمایه‌شده) قرار دارد. ترتیب کشورها تا رتبه 9 شبیه گزارش ISI در سال 2011 است، با این تفاوت که هند در رتبه 10 قرار دارد و استرالیا یک پله پایین‌تر در جایگاه یازدهم می‌ایستد. در این جمع‌بندی شش‌ساله، ترکیه رتبه 20 با 267 هزار و ایران رتبه 27 با 159 هزار مستند نمایه‌شده را به خود اختصاص داده‌اند. در این رتبه‌بندی شش‌ساله در آسیا، چین، ژاپن، هند، کره‌جنوبی، ترکیه و رژیم اشغالگر قدس بالاتر از رتبه ایران ازنظر تولید علم قرار گرفته‌اند.

5

گزارشی حدود سه‌سال پیش در مجله نیوساینتیست5 منتشر شد که سریع‌ترین «سرعت رشد» تولیدات علمی در سال 2010 را برای ایران برآورد کرد. این گزارش با ترجمه‌ها و تعبیرهای گاه غلطی در کشور منتشر شد. البته اصل موضوع خبری خوشحال‌کننده برای ما ایرانیان بود ولی تفسیرهایی که از آن شد (مثل اینکه متوسط هوش ایرانیان 11 برابر هوش متوسط در دنیاست! یا اینکه تولیدات علمی در ایران 11 برابر متوسط تولیدات علمی در دنیا شده است! و...) نادرست و شبه‌علمی بود. در چنین حالاتی خوشبینانه موضوع را باید به اشتباه در ترجمه خبر و در حالات بدبینانه، اغراق‌گویی‌های بی‌پایه و شبه‌علمی مربوط کرد. به هر حال اصل خبر جالب توجه بود و نشان می‌داد که در فرآیند تولید علمی موسسات آکادمیک (دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها و پارک‌های علم و فناوری در ایران) در وضعیت مناسبی از نظر روند و سرعت رشد تولیدات علمی قرار گرفته‌اند.

6

رشد چاپ مقاله مثلا در ایران یا ترکیه یا هند (از کشورهای توسعه‌یافته که در دو دهه گذشته رشد بسیار خوبی یافته و خود را به رتبه‌های 10 تا 30 در جمع کشورهای تولیدکننده علم رسانده‌اند) الزاما به معنی تولید علم در زمینه مسایل بنیادی و انسانی این کشورها یا مستقیما در جهت مسایل و مشکلات همان جامعه در حال توسعه یا تبدیل علم به ثروت یا کارآفرینی در این کشورها نیست. سیاستگذاری در توسعه علم و فناوری نقش بسیار حساسی در این زمینه و هدایت پژوهش‌های علمی (و تناسب تولیدات در زمینه‌های مختلف علوم پایه، علوم انسانی، فنی، هنر و کشاورزی) دارد. مثلا در حوزه فلسفه، در همان بازه یادشده 2006 تا 2011، آمریکا در جایگاه اول، چین در رتبه 14 قرار دارد و رتبه‌های کشورهای آسیایی دیگر به این ترتیب است: ژاپن 30، ترکیه 37 و ایران 45. یا در زمینه مقالات منتشر شده در زمینه علوم سیاسی‌- اجتماعی، آمریکا اول، چین رتبه 20، کره جنوبی 24، هند 25، تایوان 27، ترکیه 28 و ایران در رتبه 52 قرار دارد. همین موضوع نشان می‌دهد که رشد نسبتا خوب (در مقایسه با غفلت قبلی) و جایگاه نسبتا آبرومند کسب‌شده اخیر، بیشتر مربوط به حوزه‌های علوم پایه و فنی است و اتفاقا در حوزه‌های بنیادی مهم و بسیاری از شاخه‌های علوم انسانی، در تولید و انتشار مستندات مطابق استانداردهای روز بین‌المللی، همچنان جایگاه کشور ما غیرقابل پذیرش و اسفبار است. چه بسا تبدیل نشدن علم پایه و فناوری‌های تولیدشده در کشور به آنچه که در جامعه مورد نیاز و قابل استفاده و مشکل کشور است، بعضا به همین عقب‌ماندگی و سرعت کم در زمینه‌های یادشده (عمدتا در بعضی شاخه‌های پایه نظیر فلسفه و علوم انسانی) مربوط باشد. ضمنا توجه شود که این رتبه در تعداد تولیدات علمی (عمدتا مقالات نمایه‌شده) در هنگامی است که در رتبه‌بندی‌های دانشگاه‌ها در سال‌های اخیر، بهترین دانشگاه‌های ایران (دانشگاه تهران و دانشگاه شریف) در جایگاهی بهتر از رتبه 300 در کل دانشگاه‌ها و بهتر از 120 در رده‌بندی دانشگاه‌ها و موسسات صنعتی قرار نگرفته‌اند.

7

از سوی دیگر تولید علم به صورت انتشار مقالات در نشریات دارای داوری استاندارد بین‌المللی خوب و مفید است، به گردش علم از طریق انتشار، داوری و نقد مقالات و بین‌المللی و استاندارد کردن سطح فعالیت‌های علمی یک جامعه علمی در یک کشور کمک می‌کند و البته در جای خود نمادی خوب برای سنجش هم است. به همین ترتیب جایگاه علمی کشور ما به‌ویژه در حوزه‌ها و رشته‌هایی که بیشترین رشد در آن صورت گرفته، به تدریج به جایگاه آبرومندی نزدیک شده است.

8

گاهی هم در اعلام نتایج سنجش نوع و کیفیت فعالیت‌های علمی بر پایه آمارهای علم‌سنجی، چنان اهمیت تعداد مقالات نمایه‌شده و انتشار آنها اغراق‌آمیز بیان می‌شود که تعداد مقالات نمایه‌شده نه‌فقط به عنوان نماینده افتخار و آبروی ملی در زمینه تولید علم در سطح ملی بیان می‌شود، بلکه در ملاک‌های سنجش برای افراد (به ویژه اعضای هیات علمی) این نگاه یک‌سویه به نتایجی نسنجیده و فکرنشده در تعیین رتبه‌بندی جایگاه بعضی از محققان و استادان کشور و چه بسا نادیده گرفتن تلاش‌های علمی و پژوهشی آنها منجر می‌شود. این نوع برخورد به دلایل زیر اشکالات زیادی دارند: بسیاری از فعالیت‌های پژوهشی از نوع چاپ مقاله نیستند، توسعه آزمایشگاه‌ها، انجام بسیاری از فعالیت‌های توسعه فناوری، ایجاد رصدخانه‌های علمی مختلف، توسعه تجهیزات، گسترش پارک‌های علم و فناوری و... از دسته فعالیت‌هایی هستند که به سختی قابل انتشار به صورت مقاله هستند. از سوی دیگر در همه کشورها بعضی از پژوهش‌های استراتژیک در قالب پروژه‌های محرمانه انجام می‌شوند که هرگز قابل انتشار عمومی نیستند و در ژورنال‌ها هم منتشر نمی‌شوند. در بعضی از پژوهش‌های دیگر ایده‌ها و فرآیند پژوهش تا تبدیل به مقاله شود گاهی بیش از یک دهه طول می‌کشد. واقعیت آن است که همه مجلات نیز یک کیفیت ندارند. حتی در نمایه‌سازی‌های معتبر نیز نمایه‌شدن همه مجلات الزاما به معنای تایید علمی و اعتبار مطلق آن در جامعه علمی مربوطه نیست. به همین دلیل اکنون در دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها فهرستی از مجلات نمایه‌شده با کیفیت پایین یا مجلات غیرمعتبر وجود دارند که انتشار مقاله در آنها اعتباری برای نویسنده و منتشرکننده مقاله تلقی نمی‌شود.
9

همانطور که در بالا توضیح داده شد، سرعت رشد انتشار و نمایه‌سازی مقالات علمی در ایران به ویژه در 15سال اخیر بسیار بالا بوده است. مثلا از سال 1382 تا 1390 طی حدود 8 سال، آمار مقالات منتشرشده از ایران دارای نمایه‌سازی در پایگاه ISI، از حدود دوهزار مقاله به حدود 20 هزار مقاله (10 برابر) رسیده است. بدون شک تعداد اعضای هیات علمی و تعداد دانشجویان فوق‌لیسانس و دکترا نیز در این سال‌ها رشد قابل‌توجهی داشته است. ولی از نظر کیفی و زیرساخت مدرن برای بررسی امکان انجام پژوهش، با رجوع به زیرساخت‌های پژوهشی کشور مشخص می‌شود که این رشد 10 برابری، قابل استناد نیست. انصاف آن است که به رشد زیرساخت‌های پژوهشی در همین مدت اشاره شود ولی این رشد انتشار مقالات نمایه‌شده بیش از آنکه مربوط به رشد توجه به توسعه زیرساخت‌های کشور باشد، به گسترش دوره‌های دکترا و کارآزموده‌تر شدن محققان ایران در نگارش و انتشار مقالات علمی‌شان در سطح بین‌المللی مربوط است (که در جای خود اتفاق مبارکی است). بنابراین از رشد انتشار مقالات علمی الزاما به نتیجه‌گیری خطی و مستقیم در توسعه امکانات پژوهشی (با همین سرعت) نمی‌توان رسید. به لحاظ کیفی نیز نمی‌توان ادعا کرد که کیفیت تولیدات علمی در ایران به طور متوسط 10 برابر شده است (البته بدیهی است که رشد کرده است). بنابراین ضمن رعایت نگاه منصفانه و بیان پیشرفت‌ها، باید از هر نوع نگاه اغراق‌آمیز و شبه‌علمی که هم خودمان و هم مدیران و مردم جامعه را به انگاره‌ای غلط و شبه‌علمی رهنمون شود، اجتناب کرد. یکی از مهم‌ترین آسیب‌ها در این زمینه توسعه بعضی تقلب‌ها و کپی‌کاری‌ها در انتشار مقالات است (که صرفا مربوط به ایران هم نیست) ولی می‌توان آن را علاوه بر نادیده‌گرفتن موضوع اخلاق علمی و حرفه‌ای، به رشد شتابان (و در بعضی زمینه‌ها و دانشگاه‌ها؛ بی‌ضابطه) در تعداد دانشجویان تحصیلات تکمیلی و تعداد اعضای هیات علمی لازم برای چنین رشدی دانست. این کار چنانچه بدون نظارت دقیق و سختگیری‌های منطقی از نظر داوری فرآیند و نتایج کارهای علمی در کشور همراه نشود، عملا امکان و زمینه کپی‌کاری را بیشتر نیز می‌کند.

10

کپی و تقلب نه فقط در مقاله و کتاب بلکه متاسفانه در بعضی موارد در پایان‌نامه‌ها (به ویژه پایان‌نامه‌های کارشناسی‌ارشد) نیز گزارش شده است (که بخشی از تولیدات پایه علمی هر کشور را تشکیل می‌دهند). از یک سو ایده‌ها و نتایج و بعضا متن پایان‌نامه‌ها کپی می‌شوند و از سوی دیگر متن پایان‌نامه‌هایی که به زبان انگلیسی یا زبان‌های دیگر منتشر شده و در اینترنت در دسترس هستند، ترجمه شده یا عینا یا بخشی در پایان‌نامه‌های دیگر تکرار می‌شوند. نگارنده این یادداشت همچنان به آمار تعداد پایان‌نامه‌هایی که به صورت کپی (بخشی یا تماما) در ایران تهیه شده‌اند (به دلیل عدم پژوهش یا عدم انتشار آن تاکنون) دسترسی نداشت، ولی شخصا گونه‌های مختلف این کپی‌ها (بیشتر غلط و ناشیانه) را ملاحظه کرده است.

11

در صورتی که تولید محصولات علمی مشابه با نمونه خارجی با رعایت اصول فنی و ضوابط اخلاقی باشد، جنبه‌های مثبتی دارد ولی تولید محصولی به عنوان نوآوری و اعلام آن به عنوان اختراع که از ایده تا طراحی اجزای آن، بخشی یا تماما، کپی شده باشد، مصداق بی‌اخلاقی و تقلب است. از این دیدگاه در نزد بسیار از اعضای هیات علمی در ایران تردیدهای جدی به‌ویژه در مورد تعداد اختراعات ثبت‌شده در کشور یا گزارش از تعداد ثبت این اختراعات از سوی ایرانیان در خارج از کشور وجود دارد. این تردید را می‌توان در جلسات شوراهای پژوهشی و داوری‌های جشنواره‌های مختلف به وضوح مشاهده کرد. دلیل مهم این موضوع ثبت تعداد زیاد اختراع از سوی سازمان ثبت اسناد است که در تمام یا بخش‌های مختلفی از فرآیند داوری ادعای اختراع مربوطه، موسسه (دانشگاه و پژوهشگاه) محل کار محقق یا جامعه علمی مربوطه با آن حوزه تخصصی در جریان داوری موضوع یا قرار نگرفته‌اند یا فرآیند داوری بسیار سلیقه‌ای و ناقص طی شده است. البته به نظر می‌رسد با حضور و مسوولیت گرفتن سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران در حوزه اختراعات، به تدریج روند ناقص یادشده در حال اصلاح باشد.

12

تولیدات علمی ایران بی‌تردید رو به رشد است. پژوهشگران ایرانی، در همین سال 1391 نیز با وجود تحریم و محدودیت‌های مالی، اقتصادی و کمبود منابع برای به‌روزرسانی تجهیزات (که مشکلات و وقفه‌های متعددی ایجاد کرد) بسیاری از پژوهشگران با انتخاب هوشمندانه روش و مسیر پژوهش‌های‌شان، توانسته‌اند روند توسعه علمی کشور را همچنان رو به رشد نگه دارند. البته بدیهی است که این محدودیت‌های کنونی در آمار تولیدات دو تا سه سال آینده به‌تدریج خودنمایی خواهد کرد. اینکه این تولیدات علمی در حوزه‌های لازم و مهمی چون علوم انسانی و بعضی از موضوعات مرتبط با فناوری‌های پیشرفته، لازم است توسعه یابد مساله‌ای جدی است که در تکمیل چرخه کاربردی‌کردن علم و قابل استفاده کردن محصولات علمی در ایران «برای جامعه ایران» باید در دهه آینده مورد توجه جدی قرار گیرد. اینکه با روند حاضر، هدف‌گذاری تعیین‌شده برای متوسط شاخص تولیدات علمی در سال 1404 قابل تامین باشد (یا به نظر برسد) خبر خوبی است ولی الزاما به معنی توسعه‌یافتگی همه‌جانبه و پیشرفته بودن «جامعه ایرانی» با تمام اجزا و مشخصاتش و سعادتمندی ایرانیان در افق چشم‌انداز نخواهد بود. برای دستیابی به این پیشرفت و سعادتمندی نوع سیاستگذاری متفاوت با آنچه تاکنون اعمال شده و متناسب با آن اهداف عالی، لازم است.

پی‌نوشت:
1- وبگاه پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران

(www. irandoc. ac. ir/about-us/history. html)

2- آشنایی با دکتر «یوگن گارفیلد»، بنیانگذار موسسه اطلاعات علمی، ISI (www. garfield. library. upenn. edu)

3- گفت‌وگوی دکتر «جعفر مهراد» با خبرگزاری فارس

4- پایگاه (www. scimagojr. com/countryrank. php) SJR

5- مقاله مجله نیوساینتیست در مورد سرعت رشد تولیدات علمی در ایران، سال 2010

بررسی تحلیلی وضعیت تولید علم در ایران در سال‌های اخیر / مهدی زارع / مقاله در روزنامه شرق / صفحات ضمیمه / ۱۲-۱۳

برگزاری آزمون تکمیلی در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام

سه شنبه ۱ اسفند ماه در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)، آزمون ورودی برگزار شد. لازم به ذکر است سطح علمی این آزمون در سطح بسیار خوب و قابل قبولی بود. همچنین در پایان جلسه جناب آقای دکتر علیزاده، معاونت پایگاه، اعلام کردند که ظرفیت جذب نیروی متخصص جهت پایگاه افزایش یافته است. گفتنی است این آزمون، آزمون تکمیلی امتحان قبلی بود که در تاریخ 27 مهر ماه91 برگزار شده بود. با آرزوی موفقیت برای همه دوستان عزیز

 زهره افتخار کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی

بخش «مدیریت دانش» ایفلا فراخوان مقاله داد

بخش مدیریت دانش ایفلا با محوریت «دسترسی آزاد (OA) در زمینه چرخه کامل مدیریت دانش» فراخوان مقاله داد.

به گزارش لیزنا، بخش مدیریت دانش ایفلا یک بستر بین المللی برای ارتباط حرفه­ای و درک اهمیت مدیریت دانش در کتابخانه­ها را فراهم می­سازد. این بخش، با ترویج اجرای مدیریت دانش در سطح کتابخانه­های جهان، مجال ابراز عقیده و نظر را برای مدیریت دانش در مقیاس جهانی فراهم آورده، به دنبال پیشرفت و توسعه آن می­باشد.

کنفرانس سالانه جهانی کتابداری و اطلاع رسانی ایفلا، فرصتی را برای ارائه مدل های نوآورانه، مطالعات موردی و تحقیقات فراهم می­سازد. نمایندگان و سخنرانان از تمام دنیا گرد هم می­آیند تا درباره پیشرفت­های نوین و تجربیات موفق در کتابخانه­ها تبادل نظر کنند. این کنفرانس امسال 2013 در سنگاپور با شعار«کتابخانه­های آینده: امکانات نامحدود» برگزار می شود.

بخش مدیریت دانش ایفلا از تمامی کتابداران، متخصصان اطلاعات، و مدیران و متخصصان دانش دعوت می­کند تا پروپوزال های خود را برای نشست دو ساعته کنفرانس جهانی ایفلا (WLIC) در هفدهم تا بیست وسوم آگوست 2013 (بیست و ششم مرداد تا اول شهریور ماه 1392) ارسال نمایند.

برنامه کنفرانس مدیریت دانش

«دسترسی آزاد در زمینه چرخه کامل مدیریت دانش» محور بخش مدیریت دانش برای جلسه عمومی این بخش در طول کنفرانس است. این جلسه درپی سخنرانانی است که می­توانند کاربرد مدیریت دانش را نه تنها از دیدگاه جهانی و نظری، بلکه از جنبه عملی برجسته سازند. تمرکز بحث باید بر حرکت دسترسی آزاد در تقاطع نظری و عملی مدیریت دانش در چرخه مدیریت دانش باشد: تولید، سازماندهی، انتشار، و حفظ و نگهداری دانش. و تمرکز ویژه­ بر بهترین عملکرد در منطقه آسیا و اقیانوسیه است.

موضوعات فرعی عبارتند از:

• روند مدیریت دانش و فرصت­های آن برای دسترسی آزاد در قرن بیست ویکم
• تولید دانش و اشتراک دانش در پس مرزهای زبان، فرهنگ و تکنولوژی.
• به­کارگیری خلاقانه تکنولوژی آزاد (open technology) برای حمایت از اشتراک دانش، تحقیقات گروهی و یادگیری الکترونیکی
• مطالعات موردی در رابطه با کاربرد ابزارهای مدیریت دانش که موفقیت دسترسی آزاد را در کتابخانه­ها و سایر مجموعه­های ارائه دهنده خدمات اطلاعاتی، حمایت می­کنند.
• پیشنهاد خدمات کارآمد و کاربرپسند بر پایه اصول مدیریت دانش و دسترسی آزاد
• حمایت و هماهنگی دسترسی آزاد در چرخه کامل مدیریت دانش
• دستیابی به صلاحیت­های مدیریت دانش و آگاهی به دسترسی آزاد ورای حرفه از طریق توانمندسازی کتابداران و سایر متخصصان اطلاعاتی
• ترغیب OA برای مشارکت با سازمان­های بین­المللی، و بنیانگزاران دانش، تولیدکنندگان دانش و واسطه های آن

برای ارسال مقالات چکیده­ای در حدود 500 کلمه، به انگلیسی تا 15 فوریه 2013 (27 بهمن 1391) به اگنس هاجد برات (Agnes Hajdu Barat) به آدرس ( [e-mail] آدرس ایمیل جهت جلوگیری از رباتهای هرزنامه محافظت شده اند، جهت مشاهده آنها شما نیاز به فعال ساختن جاوا اسکریپت دارید ) ارسال نمایید.

چکیده واصل مقالات باید در قالب word باشند و از طریق ایمیل ارسال گردند. چکیده­ها توسط اعضای کمیته بخش مدیریت دانش مورد بررسی قرار خواهند گرفت.

لازم است نویسنده مقاله رزومه خود، اطلاعات تماس، وابستگی(های) حرفه­ای، و شرح مختصری از فعالیت­های شغلی خود و یک عکس دیجیتال را به پیوست ارسال نمایند.

چکیده­های ارسالی بایستی در جای دیگری منتشر نشده باشند. همچنین یک اظهارنامه درباره اصل بودن مقاله و عدم انتشار آن در نشریات دیگر ارسال نمایند.

درخواست­های منتخب تا 15 مارس 2013 (25 اسفند 1391) به اطلاع افراد خواهد رسید.

از ارائه­دهندگان منتخب برای کنفرانس سنگاپور درخواست خواهد شد یک مقاله تا اول می 2013 (11 اردیبهشت 1392) ارسال کنند. این مقالات می­توانند به یکی از زبان­های رسمی ایفلا (عربی، چینی، انگلیسی، فرانسوی، آلمانی، روسی و اسپانیایی) ارسال شوند. همچنین ارسال چکیده یک صفحه­ای به انگلیسی الزامی است. مقالات نباید بیش از 20 صفحه باشند و همانگونه که گفته شد مقالات باید اصل بوده، در جای دیگری منتشر نشده باشند. مقالات منتخب ممکن است توسط این بخش برای انتشار در یکی از نشریات ایفلا کاندید شوند.

مدت زمان ارائه در نشست بخش مدیریت دانش در سنگاپور برای هر مقاله حداکثر 20 دقیقه خواهد بود. در نظر داشته باشید علیرغم تمام تلاشی که برای ترجمه همزمان مقالات ارائه شده به زبان­های دیگر ایفلا انجام خواهد شد، احتمال فراهم نبودن این امکان وجود دارد. بنابراین پیشنهاد می­شود جهت سهولت فهم مطالب ارائه شده، ارائه دهندگان یک فایل پاورپوینت به انگلیسی از مقالات خود تهیه نمایند. این فایل پاورپوینت باید تا 1 جولای 2013 (10 تیر 1392) برای رئیس برنامه ارسال گردد.

لازم است حداقل یکی از نویسندگان مقاله برای ارائه آن حاضر شود، بدین منظور ضروری است نویسندگان یک تعهدنامه مبنی بر حضور در کنفرانس ایفلا در سنگاپور، با امضای خود برای رئیس برنامه ارسال نمایند.

مهلت ارسال پروپوزال مقالات تا 15 فوریه 2013 (27 بهمن 1391) می­باشد.

گفتنی است امکان هیچ­گونه حمایت مالی از سوی ایفلا وجود نخواهد داشت و کلیه هزینه­ها اعم از ثبت نام برای کنفرانس، سفر، اقامت و غیره به عهده خود نویسنده یا ارائه دهنده خواهد بود. ایفلا، تنها دعوتنامه ویژه برای نویسندگان ارسال خواهد کرد.

کمیته ملی سنگاپور و ایفلا برای تامین بودجه اعطای امتیاز حضور در کنفرانس (گرنت) تلاش می­کنند. اطلاعات بیشتر در این رابطه در وب سایت Conference Participation Grants در دسترس خواهد بود.

هفتاد و نهمین کنفرانس و مجمع عمومی فدراسیون بین المللی انجمن ها موسسات کتابداری (ایفلا) هفدهم تا بیست و سوم آگوست 2013 (بیست و ششم مرداد تا اول شهریور ماه 1392) در مرکز بین المللی گردهمایی و نمایشگاه های Suntec سنگاپور و با محوریت موضوعی "کتابخانه های آینده: امکانات نامحدود" برگزار خواهد شد.

http://www.lisna.ir/main/بخش-مدیریت-دانش-ایفلا-فراخوان-مقاله-داد

بیست و دومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت اطلاعات و دانش (CIKM 2013) فراخوان مقاله داد

بیست و دومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت اطلاعات و دانش ((CIKM 2013 توسط انجمن ماشین‌های محاسبه گر (ACM) در شهر سان‌فرانسیسکو ایالت کالیفرنیای آمریکا برگزار خواهد شد.

به گزارش لیزنا، بیست و دومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت اطلاعات و دانش ((CIKM 2013 در تاریخ 27 اکتبر تا 1 نوامبر 2013 (5 الی10 آبان 1392) توسط انجمن ماشین‌های محاسبه گر (ACM) در شهر سان‌فرانسیسکو ایالت کالیفرنیای آمریکا برگزار خواهد شد.

CIKM ، کنفرانس درجه بالای این انجمن در زمینه های بازیابی اطلاعات، مدیریت دانش و پایگاه های اطلاعاتی است. هدف از برگزاری این کنفرانس، شناسایی مشکلات چالش برانگیز پیش روی توسعهدانش آینده و سیستم‌های اطلاعاتی، و شکل دادن به جهت گیری‌های پژوهش‌های آینده از طریق انتشار یافته های تحقیقاتی با کیفیت بالا، کاربردی و نظری است.

محورهای موضوعی این کنفرانس در سه حیطه موضوعی پایگا های داده، بازیابی اطلاعات و مدیریت دانش، عبارتند از:

پایگاه های داده

- روش‌های دسترسی و نمایه سازی

- مجوز، حریم خصوصی و امنیت اطلاعات

- کنترل و بازیابی همزمانی

- انطباق پذیری،قابلیت استفاده مجدد و کیفیت داده‌ها

- زبان‌ها، مدل‌ها و رابط‌های کاربری پایگاه های داده

- یکپارچه سازی اطلاعات، منشأ داده‌ها، پایگاه های داده احتمالاتی

- رایانش ابری، پایگاه های داده نظیر به نظیر، موازی وتوزیع شده

- پردازش، بهینه سازی و عملکرد پرس و جو (کوئری)

- پردازش داده های نیمه ساخت یافته، XML ، فیلترینگ و مسیریابی

- پردازشمبتنی بر جریان، پایگاه های داده زمان واقعی و شبکه ای

- پایگاه های داده رشته ای، وبلاگ‌ها و جستجوی اجتماعی

- سیستم‌ها، میان افزارها، برنامه های کاربردی و تجارب

- پایگاه های داده زمانی، مکانی، سیار، چند رسانه ای و علمی

بازیابی اطلاعات

- بازیابی اطلاعات نیمه ساختار یافته

- بازیابی اطلاعات معنایی و نهادی

- دامنه خاص بازیابی اطلاعات (حقوقی، ژنوم، مواد شیمیایی، و غیره)

- تحلیل استنادی و شبکه های اجتماعی برای بازیابی اطلاعات

- بازیابی اطلاعات توزیع شده و جستجوی نظیر به نظیر

- فیلترینگ(سیستم‌های توصیه گر، ردیابی موضوع)

- مدل سازی کاربری برای بازیابی اطلاعات، شخصی سازی جستجو

- تجزیه و تحلیل کاربری و حفظ حریم خصوصی

- معماری، مقیاس پذیری و بهره‌وری بازیابی اطلاعات

- ارزیابی و مطالعات کاربری بازیابی اطلاعات

- بازیابی اطلاعات به زبانی خاص (چند زبانه، NLP، پرسش و پاسخ)

- یادگیری ماشینی برای بازیابی اطلاعات

- بازیابی اطلاعات چند رسانه ای (صوتی، گفتاری، ویدئو، تصویر)

- جستجوی وب و تبلیغات

- بازیابی اطلاعات خصمانه و هرزنامه ها

- رابط‌های کاربری جدید بازیابی اطلاعات (تلفن همراه، اکتشافی، تعاملی)

- پایه و اساس بازیابی اطلاعات (تئوری، رتبه بندی، و غیره)

مدیریت دانش

- نظریه داده کاوی، روش‌ها، و برنامه های کاربردی

- برنامه های کاربردی یادگیری ماشینی

- تجزیه و تحلیل‌هایبزرگ داده‌ها

- ذخیره سازی داده‌ها و هوش تجاری

- استخراج و فیلترینگ اطلاعات

- تلفیق و تصویرسازی دانش

- تکنیک‌های معنایی

- شبکه های اجتماعی و رسانه های اجتماعی

- مدیریت دانش در برنامه های نوآورانه،از جمله اطلاعات مراقبت‌های بهداشتی و امنیت شبکه های اطلاعاتی

علاقمندان می‌بایست چکیده مقالات خود را حداکثر تا جمعه 10 می 2013 (20 اردیبهشت 1392) و متن کامل مقالات را تا 17 می2013 (27 اردیبهشت 1392) ارسال نمایند. زمان تأیید چکیده‌ها و اصل مقالات، دوشنبه 15جولای 2013 (24 تیر 1392) است و زمان ارسال نسخه نهایی مقالات یکشنبه 11 آگوست2013 (20 مرداد 1392) خواهد بود.

همچنین امکان ارسال مقالات برای ارائه به صورت پوستر و ارسال پروپوزال ها و مقالات برای برگزاری کارگاه های آموزشی و تهیه راهنماهای آموزشی در این کنفرانس وجود دارد.

علاقمندان برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانند به سایت کنفرانس مراجعه نمایند.

مترجم: امیر رمضانی

http://www.lisna.ir/main/بیست-و-دومین-کنفرانس-بین‌المللی-مدیریت-اطلاعات-و-دانش-cikm-2013-فراخوان-مقاله-داد

زاویه نگاه دکتر مهراد به برنامه زاویه

لیزنا (گاهی دور / گاهی نزدیک: 28)، دکتر جعفر مهراد، رئیس مرکز منطقه ای علوم و فناوری اطلاعات ایران و سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC): استاد گرامی جناب آقای دکتر مهراد یادداشتی در مورد برنامه زاویه به لیزنا ارسال کرده اند که نشان از نگرانی ایشان از مطالب مطرح شده در برنامه زاویه دارد. ضمن تشکر از ایشان عین مطلب تقدیم مخاطبان لیزنا می گردد:

 اکنون که بحث در مورد برنامه "زاويه" مطرح شده مايلم اين متن را جهت اطلاع خوانندگان محترم ليزنا ارائه دهم: مصاحبه دوست عزيزم جناب آقاي دکتر رضايي شريف آبادي را با رئيس محترم سازمان اسناد و کتابخانه ملي به طور کامل ديدم. ضمن سپاسگزاري از جناب آقاي دکتر رضايي شريف آبادي که با متانت و در عين حال علمي به سوالات مطروحه پاسخ دادند از نظر اينجانب چند نکته حايز اهميت است:

 1. موضوع مصاحبه با آنچه اتفاق افتاد سازگاري نداشت. صحيح آن بود که پيش از شروع مصاحبه با مجري محترم برنامه تفاهم مي شد و نکاتي مورد بحث و بررسي قرار مي گرفت که با "توانمندسازي" رشته مناسبت داشت. اين نکته پيوسته و در فواصل زماني کوتاه توسط مجري اعلام مي شد اما متاسفانه در عمل مورد توجه قرار نگرفت.

 2. تلاش هاي زيادي در قلمرو گسترش رده هاي مربوط به موضوعات اسلامي و ايراني صورت گرفته و متخصصان علم اطلاعات به اين مسأله وقوف کامل دارند و بر اساس اين آگاهي آنچه که بايسته بود به سهم خود در زمان هاي مختلف انجام داده اند و کتابخانه ملي و ساير کتابخانه ها در ايران و خارج از کشور از رده هاي توسعه يافته توسط کتابداران و متخصصان علم اطلاعات ايران استفاده کرده و مي کنند. بنابراين، پرداختن به مسائل حوزه هاي اسلامي و موضوعات مختلف مربوط به ايران مساله اي نيست که از ديد کتابداران و متخصصان علم اطلاعات مغفول مانده باشد. نمي توانم بپذيرم آنچه را که خود واقف بوده و عامل هستيم سايرين به ما بياموزند.

 3. گذشته پربار "حوزه خدمات فني" در رشته علم اطلاعات و دانش شناسي مايه افتخار و مباهات است و همکاران محترم در مرکز سابق خدمات کتابداري و سازمان اسناد و کتابخانه ملي در اين زمينه بسيار زحمت کشيده و نه تنها زيرساختهاي لازم را به وجود آورده اند بلکه بنايي عظيم بر پايه اين زيرساختها در حوزه خدمات فني بنا نهاده اند.

4. تدوين رده بندي هاي جهاني چه با پشتوانه انتشاراتي و چه فلسفي و نظري که شامل مسائل ايران و اسلام نيز باشد وقت گير، پرهزينه و مستلزم تخصص هاي مختلف موضوعي است که سهم متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسي نيز در اين زمينه سهمي مهم و تعيين کننده است. اين موضوع نيازي به تبيين بيشتر ندارد و لازم است افرادي که در اين حوزه به بحث مي پردازند به اين مسائل توجه کنند. به علاوه، استمرار برنامه رده بندي و تجديدنظرهاي بعدي در تمام حوزه ها آنچنان اهميت دارد که خود به يک ساختار قدرتمند نياز دارد و من در هيچ يک از سازمان هاي ملي و بين المللي اطلاع رساني کشور چنين تواني را سراغ ندارم.

 5. ساختاري که مورد اشاره قرار گرفت به افرادي نياز دارد که علاوه بر تخصص هاي حرفه اي اهل تشخيص باشند والا با بحث هاي پيراموني و حاشيه اي نه تنها "زمان" به سرعت سپري خواهد شد، بلکه از رده بندي موردنظر نيز حاصلي به بار نخواهد نشست.

 6. به ياد دارم در نشست مشهد (سالهاي 1360 يا 1361) اين موضوع از سوي فرد غير متخصصي از کتابخانه مرکزي و مرکز اسناد دانشگاه تهران نيز مطرح شد. نمي خواهم نام ببرم. کتاب نشست مورد اشاره چاپ و توزيع شده است. مي توان پي گيري کرد. آنچنان با حرارت سخن مي گفت که بسياري از افراد را که در آن نشست از جمله وزير وقت فرهنگ و آموزش عالي حضور داشتند تحت تاثير قرار داد. اکنون سي سال سپري شده است. حاصل طرح چنين مباحث بحث برانگيز چه بود؟ تنها حرف خالي!

 7. پيش تر، جناب آقاي دکتر علي شکويي نيز در اين حوزه مدرکي را تهيه کرده است. اما، کاربرد اين مدرک به تنهايي ميسر نيست. لازم است تمام اجزاء، حوزه هاي موضوعي و رده بندي به مفهوم کلان مورد توجه قرار گيرد. کارهاي پراکنده حداقل از منظر پژوهش و مطالعات خوب است اما کافي نيست.

 8. در چند سال گذشته زحمات زيادي براي توانمندسازي رشته علم اطلاعات ودانش شناسي کشيده شده است که حق آن بود که مصاديق و نمونه ها ارائه مي شد. فرصتي بود مغتنم که بايد به قدر کافي استفاده به عمل مي آمد.

 9. از اينجانب نيز براي شرکت در اين نشست دعوت شده بود و مقرر بود به صورت تلفني و از شيراز در اين بحث شرکت کنم که به علت خاموش بودن تلفن ها انتقال پيام صورت نگرفت و بعد از اجراي مصاحبه از دعوتي که به عمل آمده بود مطلع شدم.

10. با مجري محترم برنامه "زاويه" تماس گرفتم و مقرر است در وقتي مناسب اصل موضوع باز هم مورد بررسي قرار گيرد و زواياي روشن و پنهان رشته علم اطلاعات و دانش شناسي به بحث و تبادل نظر گذاشته شود.

مهراد

http://www.lisna.ir/away/زاویه-نگاه-دکتر-مهراد-به-برنامه-زاویه

صلاحی: خاستگاه رده‌بندی غرب است/ رضایی: طبقه‌بندی‌ مورد پذیرش جامعه بین‌المللی است

در مناظره تلویزیونی با موضوع «رشته کتابداری و راهکارهای توانمندسازی آن»؛ دکتر صلاحی: خواستگاه رده بندی LC (کنگره امریکا) و دیویی غربی است و جهان بینی حاکم بر غرب بر این رده بندی اثر گذاشته است. دکتر رضایی: در بحث طبقه بندی کتابخانه ای به دو طبقه بندی کنگره و دیویی می رسیم که اینها را نمی شود به عنوان طبقه بندی کتابخانه ای امریکایی اسم برد اینها جهانی شده اند.

به گزارش لیزنا، شب گذشته (چهارشنبه 8 آذر 1391) مناظره دکتر اسحق صلاحی، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و دکتر سعید رضایی شریف آبادی، رئیس انجمن کتابداری و اطلاع رسانی ایران با موضوع «رشته کتابداری و راهکارهای توانمندسازی آن» در برنامه تلویزیونی زاویه در شبکه چهار سیما پخش شد.

در ابتدای این برنامه مجری پس از معرفی میهمانان با اشاره به زمان برعهده گرفتن سمت ریاست سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران از تیرماه سال گذشته توسط اسحق صلاحی و شعار وی مبنی بر بومی سازی رشته کتابداری در کشور و پیش از پرسش درخصوص اقدامات انجام شده در این زمینه گفت: تلقی جنابعالی از بومی سازی، استانداردسازی و اسلامی سازی چیست؟ صلاحی در پاسخ گفت:"یکی از محصولات علم کتابداری و اطلاع رسانی رده بندی کتاب است. یکی از وظایف اصلی کتابخانه ملی در این حوزه است. سوالی که مطرح می شد این بود که آیا رده بندی به عنوان یک اقدام عملی مبتنی بر اندیشه ئ تفکر و جهان بینی هست؟ آیا ارزش محور هست؟ در پاسخ به این سوال در نشست هایی که با اهل فن داشتیم متوجه شدیم که بله پاسخ مثبت است. حال سوال دوم مطرح می شود: خاستگاه و کشورهایی که در عرصه رده بندی کار کردند کجاست؟ ما امروز دو رده بندی متداولی که در بحث اطلاع رسانی در حوزه کتابخانه ها داریم؛ رده بندی LC (کنگره امریکا) و دیویی است. هر دوی اینها خواستگاهش غربی است. و حال اگر این دو رده بندی خواستگاهش غرب است پس جهان بینی حاکم بر غرب بر این رده بندی اثر گذاشته است. اگر این چنین است پس تفکر پوزیتیویستی غربی حاکم بر آن است. اصلا آنها بسیاری از چیزهایی که ما امروزه به عنوان علم می شناسیم به عنوان علم قبول ندارند. علوم انسانی ما، الهیات ما و بسیاری از گزاره های دینی ما را به عنوان علم قبول ندارند. پس بنابراین نوع نگاه آنها با نوع نگاه ما که کتابهای دینی در کجا قرار می گیرد متفاوت است. پس باید لاجرم یک بار دیگر تجدیدنظری در باب معرفتی این حوزه انجام دهیم یعنی بحث طبقه بندی علوم را از نگاه دانشمندان اسلامی واکاوی کنیم."

او گفت:" طبقه بندی علوم باید واکاوی بشود و نتیجه تحقیقات بنیادی ما باعث می شود که رده بندی ما کاملا متفاوت بشود. طبقه بندی بر اساس کنگره امریکا یا LC، تیراژ کتاب است؛ هرچه تیراژ کتاب بیشتر باشد کتاب در رده بالاتر قرار می گیرد. حال سوال اینجاست که در جامعه ایی مثل امریکا چه کتابهایی می تواند در صدر قرار بگیرد؟ قطعا کتابهای مذهبی نخواهد بود. پس بنابراین ناچاریم در جامعه کارهایی را انجام دهیم که با کدهای فرعی کتابهای مذهبی و اسلامی را طبقه بندی کنیم."

رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی اظهار داشت:" اگر اعتقاد داریم که اشرف علوم، علومی هستندکه در باب معرفتی الهی بحث می کنند که علم الهیات نام دارد چون موضوعش موضوع مقدسی است پس تمام زیرشاخه های مباحث موضوع علم دین ما در LC قرار نمی گیرد. بنابراین در چند ساله گذشته در ایران آمده اند و کارهایی انجام داده اند که مباحث حوزه دین و کتابهای اسلامی ما را حداقل در یک جایی در این فضا قرار دهند. "

صلاحی افزود: "پس بنابراین رده بندی LC که در کتابخانه های عمومی و بزرگ می خواهند به کار ببرند بر مبنای چنین نگرشی است و رده بندی دیویی که برای کتابخانه های تخصصی کاربرد دارد تا یک حدی این نقص LC را جبران کرده اما در هر حال متناسب با مبانی و اندیشه غربی است و متناسب با مبانی اعتقادی ما نیست."

سپس مجری گفت: "تا آنجا که من متوجه شدم کتابهای دینی ما به جای اینکه در رده بندی های غربی یک حالت فرعی پیدا کند، بیائیم و یک حالت استقلال به آن ها بدهیم. این کار چقدر می تواند مشکل ما را حل کند؟ آیا در حال حاضر همه مشکلات علم و رشته کتابداری در ایران به این مسأله بر می گردد که رده بندی آن غربی است یا اسلامی؟ ما الویت های مهمتر و جدی تر نداریم؟ چرا در گذشته انجام نشده است؟ آیا نمی خواهیم که از تجربیات آنها استفاده کنیم و بیائیم در یک بازه زمانی این مشکل را حل کنیم؟"

صلاحی در پاسخ گفت: "ما در سازمان اسناد و کتابخانه ملی هیچ گاه نگفته ایم این اولویت اصلی کار ماست." سپس مجری گفت: "اما به هرحال در صدر اولویت هاست؟" صلاحی در پاسخ گفت:" بله هست علت هم این است که ما باید از این مسأله مطمئن شویم که آیا بر اساس طبقه بندی اسلامی روش رده بندی دیویی تایید می شود یا خیر. ممکن است تأئید شود. دیویی دهدهی است. ممکن است ما هم به این برسیم که دهدهی رده بندی کنیم اما تقسیم بندی ما متفاوت باشد."

سپس مجری گفت: "پس بومی سازی را با رده بندی آغاز کرده اید؟" صلاحی در پاسخ گفت: "خیر. برعکس با طبقه بندی."

در ادامه مجری از دکتر رضایی پرسید: "آیا این دغدغه بومی کردن در محور طبقه بندی کردن باید در صدر اولویت های ما باشد یا اینکه نه؛ اولویت های دیگری هم داریم که به آنها بها دهیم؟"

دکتر رضایی در ابتدای سخنان خود گفت: "نمی دانم دغدغه ها را در حوزه کتابداری می فرمائید یا در این موضوع. اگر مایلید همین بحث را ادامه دهیم اما شما به بحث پرنشاط کردن رشته کتابداری هم اشاره داشته اید که من فکر می کنم این به خود موضوع کتابداری و بستر کتابخانه ها بر می گردد."

سپس وی گفت: "در علم کتابداری و در بحثی با عنوان سازماندهی اطلاعات و در بحث تخصصی فهرستنویسی که از دو بخش توصیفی و تحلیلی تشکیل شده است؛ در بخش تحلیلی اختصاصا به موضوع رده بندی و طبقه بندی پرداخته می شود." دکتر رضایی افزود: "موضوع کتابداری به عنوان یک علم در جهان پیشینه حدود 150 ساله دارد. و پیشینه راه اندازی علم کتابداری در ایران نیز به حدود 70 سال پیش باز می گردد. اولین دوره علم جدید کتابداری 73 سال پیش توسط دانشسرای عالی راه اندازی شد. و در سال 45 نیز دوره کارشناسی ارشد راه اندازی شد. و در این سالها استادان و صاحبنظران این حوزه بیکار ننشسته اند و اقداماتی انجام داده اند."

وی با بیان این مقدمات گفت: "در موضوع طبقه بندی دو بحث وجود دارد: 1. طبقه بندی علوم: فعالیتی است که بیشتر به جنبه های نظری و فلسفی قضیه می پردازد مثلا فارابی آن را مطرح می کنند 2. بحث طبقه بندی کتابخانه ای نیز مطرح است. آنچه به نظر من باید اتفاق بیفتد اولا تأکید مقام معظم رهبری بر بومی سازی است و جزء مطالبات اصلی است و ما باید یقین داشته باشیم که دیدگاه اسلامی – ایرانی ما قطعا با دیدگاه غربی متفاوت است اما در بحث طبقه بندی کتابخانه ای باید از کارهایی که انجام شده است، استقبال شود."

رئیس انجمن کتابداری ایران با اشاره به طبقه بندی پیشنهادی اخیر دکتر غلامرضا فدایی استاد رشته کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه تهران و انتشار کتاب ایشان توسط سازمان اسناد و کتابخانه ملی منتشر شده است گفت: "باید این پیشنهاد را مورد توجه قرار داد و این قدمی را که برداشته شده است را ارج نهاد."

سپس مجری پرسید: "آیا ما زیرساخت و پشتوانه را در اختیار داریم؟ این کار منتقدانی دارد که آن را شتابزده و سطحی نگری می نامند این ها را چه خواهیم کرد؟"

سپس رضایی گفت: "وقتی بحث طبقه بندی کتابخانه ای می کنیم نهایتا می رسیم به دو طبقه بندی که مشهور است به کنگره و دیویی. اما اینها را نمی شود به عنوان طبقه بندی کتابخانه ای امریکایی اسم برد اینها جهانی شده اند. جهانی به معنای پذیرش بین المللی. کاری که انجام شد در نظام رده بندی کنگره با پشتوانه انتشاراتی و در رده بندی دیویی بر مبنای مبانی فلسفی و نظری است. اما نکته این است که اگر قرار است کاری کنیم باید قدرت رقابت با اینها را داشته باشند."

مجری پرسید: "یعنی الآن قدرت رقابت ندارد؟"

رضایی در پاسخ گفت: "هنوز ما در حوزه طبقه بندی کار جدی ارائه نکردیم. کاری که در گذشته توسط همکاران ما و استادن این رشته انجام شده است با استفاده از مبانی نظری رده بندی کنگره و دیویی رده های خاص مانند اسلام، ادبیات ایرانی و غیره را گسترش داده اند، و دغدغه پاسخگو بودن این رده بندی ها در موضوعاتی نظیر فقه و حکمت در اسلام را برای یک کتابخانه تخصصی حل کرده اند. "

دکتر رضایی گفت: "این اقدام پسندیده خواهد بود به شرط آنکه کاری را که ارائه می دهیم قابل رقابت باشد و اعتقادم این است که اگر قرار است کاری را انجام دهیم در حوزه علوم انسانی است و در گذشته هم گسترش ها در این حوزه انجام شده است چون برخی علوم نظیر فیزیک، شیمی و ریاضی مورد توافق هستند. حتی برای مستند کردن نام ها و مشاهیر خودمان در کتابداری ما قواعد خاصی داریم که متفاوت است از قواعدی که آنها تألیف کرده اند."

سپس مجری پرسید: "کیفیت حرکت بومی سازی را چگونه ارزیابی می کنید؟ آیا سطحی و پرشتاب است یا جدی دنبال می شود؟"

رضایی تصریح کرد: "در سطح طبقه بندی کتابخانه ای هنوز قدم های اول برداشته شده و فاصله زیادی داریم و اگر قرار است کاری انجام دهیم به نظرمن در شاخه علوم اسلامی و انسانی باید فعالیت شود و ببینیم که آیا پاسخگوست یا خیر؟ آیا نیاز است که در حوزه های دیگر کار انجام دهیم یا خیر؟" او تأکید کرد: "این مسأله در بخش نظری است و در بخش عملی و کاربردی قطعا با توجه به امکانات و هزینه هایی که باید صرف شود که این تغییرات صورت گیرد باید مطالعاتی انجام شود و اینکه آیا اصلا ما در آینده باید طبقه بندی کتابخانه ای خاصی لازم داشته باشیم بحث بعدی است."

سپس صلاحی گفت: "در اینکه رده بندی مبتنی بر جهان بینی است و مبانی نظری و فلسفی رده بندی می تواند متفاوت باشد توافق نظر وجود دارد. بنابراین آنچه در غرب اتفاق افتاده است در غرب اتفاق نیفتاده. دکتر رضایی به موضوع شتابزدگی اشاره کرد که باید اعلام کنم: اصلا این گونه نیست که ما در تبیین یک مبنای جدید برای رده بندی در علم کتابداری دچار شتابزدگی شده باشیم؛ علاوه بر این تلاش هایی که در دانشگاهها، محققان و کتابخانه آستان قدس در این زمینه صورت گرفته است."

مجری پرسید:" آیا توانایی رقابت با فعالیت مشابه خارجی را داریم یا خیر؟" که صلاحی در پاسخ گفت: "من این جمله را قبول ندارم ولی به این موضوع هم می رسم."

وی افزود: "در این کار عجله داریم از این بابت که تأخیرش تاکنون ناروا بود. پس سرعت منطقی داریم. این سرعت پشتش منطق دارد. مانند رساندن بیماری به بیمارستان که اگر با سرعت منطقی نباشد باید به بهشت زهرا برویم نه بیمارستان! ما در سازمان در عین حال که اساتید و دانشجویان تحقیقات و پایان نامه هایشان را در این حوزه انجام می دهند برای برگزاری یک همایش در حوزه مبانی نظری و فلسفی کتابداری هم اقدام کردیم که در عین اینکه گفته می شد این رشته مبانی نظری ندارد، ولی دیدیم که دانشجویان و اساتید حرف هایی برای گفتن داشتند همینطور برای همایش بین المللی در سال آینده در این زمینه فراخوان داده ایم. این همایش می تواند تریبونی باشد برای همه کسانی که در مورد مبانی و فلسفه علم کتابداری در ایران نظری دارند".

صلاحی گفت: "آقای رضایی می گویند که رده بندی های موجود جهانی شده است. خیلی از محصولات جهانی شده است اما با این هژمونی و سلطه خواهی که در غرب وجود دارد قرارنیست من تسلیم شوم! خیلی سعی کرده اند که خیلی کارها را برای من مسلمان، ایرانی و آسیایی فرهنگ کنند ولی دلیل نمی شود حالا که آنها نظام مسلط حاکم بر جهان شده اند؛ منِ مسلمان بپذیرم. نخیر! چنین چیزی نیست. در زمانی حضرت امام می گویند اسلام که غرب و شرق هم سوسیالیسم اش و هم کاپیتالیسم اش گفته بود منهای خدا، منهای اسلام."

سپس مجری گفت: "مشکل اصلی این است که از طرفی طبقه بندی سنتی جوابگو نیست؛ از طرفی هر دو بزرگوار اتفاق نظر دارید که هر دو غربی هستند." صلاحی گفت: "می رسم به این موضوع."

وی ادامه داد: "استفاده از تجربه بشر چیزی غیر از تسلیم شدن است بر آنچه که بر نظام جهانی حاکم شده است. آنچه ما اعتقاد داریم این است که از تجربه بشر باید استفاده شود. نظم و انضباط خوب است. ما سفارش امیرالمونین (ع) را داریم که «انظرو الی ما قال و لا تنظرو من قال»؛ اگر چیز مفیدی حتی از یک کافر رسید باید بپذیریم. اینکه می نویسیم اطلبوالعلم ولو بالسین بدین معناست که مسلمان به چین برود تا علم بیاموزد؛ در چین که علم الهیات نبود؛ تجربه بشری در آنجا بود؛ علم پزشکی بود که جان مسلمان را نجات دهد؛ علم استراتژیک بوده؛ علم حکومتداری و نظامی بوده."

سپس مجری گفت: "خوب این می تواند بر علیه شما استفاده شود؛ علم دیگر غربی و شرقی ندارد و علم مفید است."

صلاحی پاسخ داد: "اگر علم مفید باشد باید آن را اخذ کرد. اما آیا هر آنچه از غرب آمد چون مسلط است مفید است؟ من آن را قبول ندارم. "مجری گفت: "پس قضیه جزئی است؛ بعضی از آنها که مفید است را اخذ کنیم."

صلاحی ادامه داد:" احسنت! یک جایی باید علم را غربال و پالایش کنیم. باید در یک جا محک بزنیم. ابزار محکِ ما، گزاره های دین ماست. ائمه معصومین؛ عالمان؛ و بزرگان دین ما هستند. اگر علم از غرب به ما می رسد باید بسنجیم اگر صحت داشت بپذیریم. "

وی افزود: "استفاده از دانش بشری را انکار نمی کنم ولی این نظام، نظام سلطه است. رده بندی که همه و ما هم داریم استفاده می کنیم و به بقیه کتابخانه ها هم سفارش می کنیم چون هنوز چیزی جایگزین نشده است."

صلاحی ادامه داد: "یک نکته دیگر اینکه گفته شد؛ کاری انجام نشده یا اینها جوابگو نیست، من فکر می کنم که منظور آقای دکتر این است که آنچه که تا کنون انجام شده است جوابگوی کار ما نیست یعنی تحقیقاتی که تا الان در حوزه طبقه بندی انجام شده نمی تواند جوابگوی کار ما باشد و تلاش ما کم بوده است اما آیا مبانی دینی ما، گزاره های دینی ما، تلاش محققین گذشته و دانشمندان زمان حال ما این را تأئید نخواهد کرد که تاکنون کارهای بسیاری انجام شده است. آیا همه به یک پاسخ مثبت نخواهند رسید که کارهای بسیاری که فکرش را نمی کردیم از درون همین گزارشهای تحقیقی انجام شده است. من فکر می کنم قضاوت شتاب زده صورت گرفته است."

وی افزود: "اگر بر اساس جهان بینی خود رده بندی را انجام دهیم ممکن است بخشی از رده بندی قبلی تأئید شود. باید این کار را انجام دهیم تا اطمینان پیدا کنیم نسبت به همان دو موضوعی که با رده بندی موجود متفاوت است. در هر حال باید این کار انجام شود. ابن سینا در بحث فلسفه نبوت چند دلیل می آورد. یکی از دلایلش این است که انبیاء تأئید حکم عقل هستند. اگر یکبار این رده بندی را با مبانی فلسفه دینی مان محک بزنیم و تأئید شود دیگر آن موقع با اطمینان می گوئیم با مبانی دینی مطابقت دارد."

مجری گفت:" بحث تأئید پذیری متفاوت است. مثلا مجلس یک سری قوانین وضع می کند که صراحتا در دین نیست اما تأئید می شود چون مطلبی درباره ضد دینی بودن آن هم وجود ندارد. این متفاوت است از اینکه ما بیائیم تأئیدیه از دین بگیریم برای مصوباتمان. و اگر صراحتا دین چیزی نگفت ضد دینی است."

صلاحی پاسخ داد:" مثلا در قوانین راهنمایی و رانندگی که در همه جا یکسان است ما رعایت حقوق دیگران را داریم حالا چه چپ برویم چه راست. اما در بحث امروز در ابتدا توافق کردیم که رده بندی بر اساس جهان بینی است. لذا نمی توان در اینجا محتوای دین را کنار گذاشت."

مجری: "پس لزوما آنچه در غرب بوده و در اسلام نیست ضد دینی نمی باشد."

سپس رضایی در پاسخ به صحبت های دکتر صلاحی گفت: "نمی دانم آقای دکتر از کجای صحبت من بوی تسلیم شدن را استشمام کردند. بحث من این نیست. اگر به چنین چیزی اعتقاد داشتم به عنوان عضو کمیته علمی در همایشی که آقای دکتر یادکردند شرکت فعال نمی کردم. اعتقادم این است که خوب است این اتفاق بیفتد. اما اگر قرار است اتفاقی بیفتد ما قدم را محکم برداریم. اگر در بحث انرژی هسته ای، سلولهای بنیادی و غیره حرفی برای گفتن داریم این طور نبوده که بگوئیم هرچه شما داشته اید غربی است و دور بریزیم و ما خودمان از ابتدا شروع می کنیم. اینطور نبوده؛ بلکه ما از آنها استفاده کردیم و خودمان به پیشرفت رسیدیم. همانطور که عرض کردم در رده های مربوط به اسلام و ادبیات و تاریخ طبق گسترش هایی که انجام شده است رده های ما متفاوت است از آنچه که غرب تعیین کرده. معتقدم اگر در رده های مربوط به اسلام کاری را انجام دادیم که مورد توافق همه کشورهای اسلامی قرار گرفت آنگاه پسندیده است."

مجری پرسید: "آیا این اتفاق افتاده است؟"

دکتر رضایی پاسخ گفت: "خیر ولی تمرینش را کرده ایم."

صلاحی گفت: "من پذیرفته شدن طبقه بندی را توسط دنیای اسلام به عنوان محک نمی پذیرم."

سپس مجری از دکتر صلاحی پرسید: "با تغییرات امروزی کتابداران به دنبال نقش جدیدی هستند در دنیای علم تا بتوانند در تولید و اشاعه دانش سهیم باشند. کتابخانه ملی چه نقشی در بازتعریف این نقش جدید کتابداران داشته است؟"

صلاحی پیش از پاسخ سوال گفت: "در باب اقدامات انجام شده در حوزه طبقه بندی صحبتی نکردیم که امیدوارم در آینده به آن پرداخته شود."

وی افزود: "با شروع قرن 21 و موج چهارم تافلر با عنوان ارتباطات با عصر انفجار اطلاعات روبرو هستیم که دیگر ارتباطات خطی نیست و بدست آوردن اطلاعات مانند گذشته نیست. در حال حاضر به لحاظ مدیریت اطلاعات در شرایط ریسک هستیم چراکه آنقدر اطلاعات وجود دارد و آنقدر محیط متلاطم است که نمی دانیم به کدام اطلاعات بسنده کنیم. امروز دقت و سرعت اطلاعات مهم است."

وی با اشاره به اینکه مهم است که عصر دیجیتال را فرصت بدانیم یا تهدید گفت: "کتابخانه ملی این موضوع را فرصت می داند تا داشته های ملت ایران را به دنیا معرفی کند و بر این اساس همه نسخ خطی موجود در کتابخانه ملی به صورت دیجیتال عرضه خواهد شد. و به مناسبت هفته پژوهش جشن آن برگزار خواهد شد."

صلاحی افزود: "کتابخانه ملی در نظر دارد تا سال 1404 به هاب دانش ملی یا همان گذرگاه دانش ملی تبدیل شود اما مستلزم این است که به زیرساخت IT، مسائل مدیریتی، مدیریت دانش، آموزش کارکنان در فازهای مختلف آن توجه شود."

سپس مجری از دکتر سعید رضایی شریف آبادی درباره دیدگاه وی درخصوص حذف پست کتابداری در مدارس پرسید. رضایی گفت: "روزی که این مسأله اعلام شد ما به وزیر آموزش و پرورش نامه نوشتیم و اعتراضمان را به حذف پست کتابداری در مدارس اعلام کردیم. دلیل اینکه چنین اقدامی به راحتی صورت می گیرد این است که اساسا ما کتابخانه در مدارس نداریم بلکه انبار کتاب است و هر انبارداری می تواند مسئولیت آن را بپذیرد نه کتابدار. ما هیچگاه پست معلم ریاضی یا علوم را حذف نمی کنیم چون نقش آن را کلیدی می دانیم اما اگر در کشور دغدغه کتابخوانی و افزایش سرانه مطالعه داریم باید بدانیم که این اتفاق از کودکی باید رخ دهد و زمینه این اتفاق را از مهد کودک ها و مدارس آغاز کنیم. وی در پایان درباره تجارب کشورهای دیگر در باب آموزش مطالعه به کودکان مثالهایی عنوان کرد که این فرهنگ سازی از نوزادی آغاز می شود.

گفتنی است، زمان پخش مجدد این مناظره تلویزیونی که حدود یک ساعت به طول انجامید روز دوشنبه (13 آذر 91) ساعت 13 از شبکه چهار سیما خواهد بود.

http://www.lisna.ir/report/صلاحی-خاستگاه-رده‌بندی-غرب-است-رضایی-طبقه‌بندی‌-مورد-پذیرش-بین‌المللی-است

فراخوان مقاله هفدهمین کنفرانس «جنبه‌های نظری و عملی کتابخانه دیجیتال(TPDL)»

به گزارش لیزنا، کنفرانس بین المللی جنبه های نظری و عملی کتابخانه های دیجیتال (TPDL) در تاریخ 22-26 سپتامبر 2013 (31 شهریور-4 مهر 1392) در شهر والتا جمهوری والت، توسط دانشگاه مالت برگزار خواهد شد.

کنفرانس مذکور، جایگزین کنفرانس اروپایی پژوهش و فناوری پیشرفته برای کتابخانه های دیجیتال (ECDL) می باشد.

محورهای موضوعی این کنفرانس عبارتند از:

مبانی:

- مدل های اطلاعاتی

- مدلهای مفهومی کتابخانه دیجیتال مفهومی و مسائل رسمی

- کتابخانه دیجیتال 2.0

- برنامه های آموزشی کتابخانه دیجیتال

- جنبه های قانونی و اقتصادی (به عنوان مثال مدیریت موارد قانونی) چشم انداز کتابخانه های دیجیتال

- مدل های نظری از تعامل و سازمان اطلاعات

- خط مشی های اطلاعاتی

- مطالعات عوامل انسانی در اطلاعات شبکه بندی شده

- اصول علمی اولیه

- ابزارها و روشهای پژوهشی نوین دیجیتال سازی

- تجزیه و تحلیل و مدل سازی رفتار کاربران

- چشم اندازهای فنی - اجتماعی از اطلاعات دیجیتال

فراساختارها:

- معماری کتابخانه های دیجیتال

- ابر و استقرار شبکه

- فدراسیون واسپارگاهها

- محیط های مشترک و مشارکتی اطلاعات

- ذخیره سازی داده ها و نمایه سازی

- مدیریت داده های کلان

- علم الکترونیک، دولت الکترونیک، آموزش الکترونیکی، فراساختارهای میراث فرهنگی

- داده های نیمه ساختاریافته

- مسائل مربوط به وب معنایی در کتابخانه های دیجیتال

- هستی شناسی ها و سیستم های سازماندهی دانش

- داده های پیوندی و کاربردهای آن

محتوا:

- طرحواره های فراداده با تاکید به فراداده برای محتوای مرکب (چند رسانه ای، جغرافیایی، اطلاعات آماری و سایر فرمت های محتوایی ویژه)

- قابلیت همکاری و یکپارچه سازی اطلاعات

- مدیریت و نگهداری داده های دیجیتال و گردش کارهای مرتبط

- حفاظت، اعتبار و منشأ

- آرشیوسازی وب

- رسانه های اجتماعی و به صورت پویا تولیدشده برای کاربردهای خاص / جوامع (آموزش و پرورش، علوم، عمومی، و غیره)

- مدل های سه بعدی نمایه سازی و بازیابی

- مسائل مدیریت مستندات

خدمات:

- بازیابی اطلاعات و مرور

- بازیابی اطلاعات چند زبانه و چند رسانه ای

- شخصی سازی در کتابخانه های دیجیتال

- آگاهی سازی از محتوا در دسترسی به اطلاعات

- خدمات آگاهی سازی معنایی

- فناوری برای ارائه / دسترسی به کتابخانه های دیجیتال، به عنوان مثال از طریق دستگاه های تلفن همراه

- تجسم سازی از محیط های اطلاعاتی در مقیاس بزرگ

- ارزیابی محیط های اطلاعاتی آنلاین

- معیارهای کیفیت

- رابط کاربرهای کتابخانه های دیجیتال

- داده کاوی/ استخراج از ساختار داده ها از اطلاعات شبکه بندی شده

- تجزیه و تحلیل شبکه های اجتماعی و سازمان های مجازی

- معیارهای سنتی و جایگزین ارتباط علمی

- ترکیبی از منابع

تاریخ های مهم این کنفرانس به شرح زیر اعلام شده است:

- ارسال مقالات کوتاه و بلند و پوستر 23 مارس 2013 (3 فروردین 1392)

- پیشنهاده پانل ها، کارگاه های آموزشی: 4 مارس 2013 (14 اسفند 1391)

- اعلام پذیرش مقالات، پوستر، و ارائه ها: 20 مه 2013 (30 اردیبهشت 1392)

- اعلام پذیرش برای پانل، کارگاه ها و آموزش: 22 آوریل 2013 (2 اردیبهشت 1392)

- مهلت ارسال مقالات برای کنسرسیوم دکتری: 2 ژوئن 2013 (12 خرداد 1392)

- اعلام پذیرش مقالات برای کنسرسیوم دکتری: 2 جولای 2013 (11 تیر 1391)

علاقه مندان جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانند به وب سایت همایش به نشانی http://tpdl2013.upatras.gr/index.php مراجعه نمایند.

 منبع: لیزنا

سومین کنفرانس بین المللی کتابخانه‌های تخصصی آسیا فراخوان داد

به گزارش لیزنا، سومین کنفرانس بین المللی کتابخانه های تخصصی آسیا (ICoASL III) توسط بخش آسیایی انجمن کتابخانه های تخصصی با همکاری انجمن کتابخانه های تخصصی فیلیپین، دهم تا دوازدهم آوریل 2013 در شهر پاسای کلانشهر مانیل در کشور فیلیپین برگزار خواهد شد.

انجمن کتابخانه های تخصصی (SLA) که دفتر مرکزی آن در ویرجینیای آمریکا قرار دارد، در سال 1909 پایه گذاری شده و با دارا بودن بیش از 9000عضو در 75 کشور، و 56 شعبه و 27 بخش در سرتاسر جهان، یکی از بزرگترین انجمن های بین المللی محسوب می گردد. شعبه آسیایی SLA یکی از شاخه های به سرعت رو به رشد این انجمن دارای 226 عضو در گوشه و کنار جهان در کشورهایی نظیر بنگلادش، هنگ کنگ، هند، اندونزی، فیلیپین، سنگاپور، مالزی، کره جنوبی، استرالیا، بریتانیا و آمریکاست.

هدف اصلی ICoASL فراهم آوردن بستری برای تبادل دانش و مهارت های مرتبط میان حرفه مندان در آسیا با چشم اندازی جهانی است.

اهداف سومین ICoASL عبارتند از:

- آشنا کردن حرفه مندان اطلاع رسانی از آخرین پیشرفت ها در حوزه کتابداری و اطلاع رسانی

- افزایش فعالیت ها و نقش انجمن کتابخانه های تخصصی (SLA) در میان حرفه مندان اطلاع رسانی در حوزه آسیا برای پشتیبانی از رشد حرفه مندان کتابخانه های تخصصی

- ارتقا کتابخانه های تخصصی و حرفه مندان آنها

- تحکیم همکاری های علمی و پیوندهای استراتژیک برای توسعه کتابخانه های تخصصی

- همکاری با کتابخانه های تخصصی و حرفه مندان آنها برای اجرای طرح های توسعه ای

- تسهیل تعامل میان متخصصان و غیرمتخصصان برای ایجاد پل در شکاف دانش میان کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه

محور موضوعی اصلی سومین کنفرانس بین المللی کتابخانه های تخصصی آسیا، " کتابخانه های تخصصی به سوی دستیابی به محیط کاری پویا، استراتژیک و مسئول" می باشد.

و موضوعات مد نظر در این کنفرانس عبارتند از:

- کتابخانه های تخصصی، پیشگام در زیرساخت های دیجیتال

- واسپارگاه های سازمانی ومدیریت و نگهداری داده های دیجیتالی

- آینده کتابخانه های تخصصی: طراحی های مبتکرانه به سوی کتابخانه هایی سبزتر

- دستیابی به صلاحیت های فراحرفه ای از طریق قدرتمند ساختن کتابداران و کارکنان کتابخانه

- همکاری و مشارکت در میان افراد، موسسات و نهادهای تجاری

- آینده حرفه ای: نقش فعال انجمن های کتابداری و موسسات علمی

- نگاه از چشم اندازی دیگر: نقش روابط عمومی و استراتژی های بازاریابی

- مسئولیت های اجتماعی و مشتری مداری

- شبکه سازی مجازی به عنوان ابزاری برای پر کردن شکاف ارتباطی

- رویه ها، تکنیکه و نوآوری ها در زمینه حفظ و نگهداری

- دسترسی آزاد در مقابل کپی رایت و مالکیت معنوی: مسائل اخلاقی و استفاده عادلانه

- اخلاق و رفتار حرفه ای در خدمات کتابداری و اطلاع رسانی: آماده سازی، توسعه و استراتژی سازی رهبری برای ایجاد فرهنگی از ارزشها و حس مسئولیت پذیری در آینده علوم کتابداری و اطلاع رسانی

گفتنی است، زمان ارسال متن کامل مقالات 30 نوامبر 2012 (10 آذر 1391) اعلام شده است و نتایج داوری مقالات 30 دسامبر 2012 (10 دی 1391) خواهد بود. آخرین فرصت برای ثبت نام در این کنفرانس 28 فوریه 2013 (10 اسفند 1391) می باشد. ارسال متن کامل مقالات بر اساس فرمت تعیین شده توسط کنفرانس از طریق ایمیل  [e-mail]آدرس ایمیل جهت جلوگیری از رباتهای هرزنامه محافظت شده اند، جهت مشاهده آنها شما نیاز به فعال ساختن جاوا اسکریپت دارید امکان پذیر است. علاقه مندان برای کسب اطلاعات بیشتر می توانند به وب سایت همایش به نشانی http://units.sla.org/chapter/cas/ICoASl-2013.htm مراجعه نمایند.

منبع: لیزنا

انبوهی از کتاب های صوتی در دستگاه شما

گوش کردن به پادکست و کتاب صوتی اینروزها با توجه به فراگیر شدن گوشی ها و دستگاه های موبایل امری عادی و به شدت مفید است. اینکه شما در ترافیک بتوانید ظرف چند ساعت کتابی را تمام کرده (گوش کنید) یا در هنگام استراحت شبانگاهی همینطور که دراز کشیدید بدون اینکه چشمانتان را باز نگه دارید، از انواع و اقسام کتاب های صوتی که دانلود کردید استفاده کنید.

بد نیست نگاهی به تعدادی از سایت هایی که کتاب های صوتی را به صورت رایگان در اختیارتان می گذارند نگاهی بی اندازیم.

LibriVox.org

سایت LibriVox.org به عنوان یک سایت غیر انتفاعی و رایگان و بدون درج تبلیغات آزاردهنده که معمولا همیشه سایت ها را به تصرف خودشون در می آورند، به کار ارائه کتابهای صوتی می پردازد. این کتاب ها از سایت های مختلف جمع آوری شده و همه آنها توسط افراد داوطلب آماده و تهیه شده اند. فرمت همه این کتاب ها نیز mp3 است و شما کار سختی برای گوش کردن و استفاده از آنها ندارید. کافی است آنها را دانلود کرده و روی گوشی یا دستگاه همراه خود بریزید. به همین شکل تولید کتاب صوتی نیز برای این سایت کار راحتی است. کافی است فقط بتوانید صدای خودتان را ضبط کنید!

BooksShouldBeFree.com

سایت bookShouldBefree نیز به عنوان یکی دیگر از سایت های بزرگی که کتابهای رایگان صوتی را برای دستگاه های مختلف عرضه می کنم شناخته می شود. این سایت بسیار شبیه به سایت LibriVox بوده و از این سایت و سایت Gutenberg.org به عنوان منابع اصلی فایل های صوتی اش استفاده می کند. این سایت به خوبی و با استفاده از یک دسته بندی خوب و کاربرپسند، فایل های صوتی خوبی را برای عرضه به کاربران در خود جای داده است.

NewFiction.com

به کتابهای علمی تخیلی علاقه مندید؟ اگر پاسختان به این سوال مثبت است و اگر دوست دارید لذت گوش کردن به این کتاب های صوتی را نیز داشته باشید پیشنهاد می کنیم حتما به این سایت سر بزنید. این کتاب ها توسط گویندگان خوب و متبحری آماده شده و از کیفیت بالای برخوردار است. کافی است که در این سایت عضو شوید تا هر روز فایل های صوتی جدید برایتان ارسال شود. علاوه بر این که شما می توانید به این فایل ها به صورت آنلاین گوش دهید،امکان دانلود کردن کتابهای صوتی نیز وجود دارد. پس خیالتان راحت باشد! دنیای صوتیِ تخیلی کتابهایتان همیشه همراهتان خواهد بود.

PodioBooks.com

این سایت بسیار شبیه به سایت newfiction.com است. تعداد 434 کتاب رایگان صوتی مختلف که به صورت بخش بخش و در 30 دسته بندی مختلف در این سایت قرار گرفته اند می توانند رضایت خاطر هر علاقه مند به دنیای علمی و تخیلی را برآورده کنند.

Librophile

سایت Librophile به عنوای یکی از پایگاه های کتاب های صوتی رایگان و غیر رایگان شناخته می شود. برای اطلاع و یا دریافت فایل های صوتی رایگان، امکان استفاده از برنامه iTunes فراهم است و شما با استفاده از این برنامه می توانید همیشه فایل های صوتی رایگان رو در سیستم خودتان داشته باشید. همچنین لینک هایی برای دریافت کتاب های الکترونیکی در پروژه گوتنبرگ نیز در این سایت وجود دارد. یکی از مزایای این سایت ارائه کتابهای صوتی در فرمت های مختلف جهت استفاده در دستگاه گوناگون است.

AudioBooksForFree.com

این سایت مجموعه ای از کتاب های کلاسیک صوتی را در خود جای داده است. دسته بندی های گوناگونی که باعث شده اند کتاب ها به صورت خوبی در گروه های مورد نظر قرار گرفته و کاربر به راحتی آنها را دریافت کند. همچنین شما اگر کتاب صوتی ای تولید کرده اید و صد البته که کپی رایتش رو رعایت کرده باشید، امکان فروش کتابتان در این سایت فراهم است.

سایت های زیاد دیگری نیز وجود دارند که به طور اختصاصی در زمینه کتاب های صوتی فعالیت می کنند. شما از کدام یک استفاده می کنید؟

منبع: http://iclub.ir/node/845

شکاف دیجیتال چیست؟

 شکاف ديجيتال Digital Devide اصطلاحي است در اشاره به فاصله بين مردماني که به فناوري ديجيتال و فناوري اطلاعات دسترسي موثري دارند با مردماني که دسترسي بسيار محدودي به اين فناوري‌ها داشته يا اصلا دسترسي ندارند. اين عبارت شامل عدم تعادل در دسترسي فيزيکي به فناوري (تکنولوژي) نيز مي‌شود، مانند عدم تعادل در داشتن منابع و مهارت براي دسترسي موثر و مفيد به فناوري و محسوب شدن به عنوان شهروند ديجيتال. به عبارت ديگر، شکاف ديجيتال يعني دسترسي نابرابر برخي از اعضاي جامعه به فناوري اطلاعات و ارتباطات.

مهمترين مسائل در پركردن شكاف ديجيتالي توجه به سواد و بالا بردن سطح علمي افراد، توزيع صحيح دسترسي به اينترنت، ايجاد شرايطي براي دسترسي همه مردم به تكنولوژي و فناوري، توضيح و تشريح ضرورت استفاده از تكنولوژي اينترنت در عرصه تجارت، برنامه ريزي مناسب و مدون براي تجهيز مدارس به شبكه هاي اينترنتي و... است.