رفتار اطلاع یابی و مدیریت منابع اطلاعاتی: فرآیند ذهنی انتخاب موضوع و تشخیص نیاز اطلاعاتی


زهره افتخار: دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه پیام نور، مشهد، ایران
ثریا ضیایی: استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه پیام نور، مشهد، ایران


شیوه استناد به این مقاله به زبان فارسی:


افتخار، زهره، و ثریا ضیایی (1395). رفتار اطلاع یابی و مدیریت منابع اطلاعاتی: فرآیند ذهنی انتخاب موضوع و تشخیص نیاز اطلاعاتی (مطالعه موردی طلاب سطح سه حوزه علمیه خواهران شهر شیراز سال تحصیلی 1393 – 1394). پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات، فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران، دوره 31، شماره 4، ص 981-1007.


شیوه استناد به این مقاله به انگلیسی:


Eftekhar, Z., Ziaei, S.  (2016). Information Seeking Behavior and Information Resources Management: Mental Process of Selecting Subjects and Identifying Information Needs (Case study: Graduate Students in Women Seminaries of Shiraz, Academic Year 1393- 1394). Iranian Journal of Information Processing and Management. (31):4, 981-1007

 

چکیده
هدف از این تحقیق بررسی چگونگی مدیریت منابع اطلاعاتی، فرایند ذهنی انتخاب موضوع و تشخیص نیاز اطلاعاتی است. روش تحقیق بکارگرفته شده روش پیمایشی است. جامعه آماری طلاب حوزه های علمیه خواهران شهر شیراز در سال تحصیلی 1393-1392 می باشد. نمونه پژوهش شامل 241 طلبه سطح سه، طبق نمونه گیری طبقه ای و بر اساس نسبت تعداد طلاب در جامعه پژوهش و با استفاده از فرمول کوکران مشخص شد. گردآوری داده ها با استفاده از پرسش نامه صورت گرفته است. برای تعیین روایی، از روایی صوری و برای تعیین پایایی از پیش آزمون – پس آزمون استفاده شده است. تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی و بکارگیری نرم افزار آماری اس پی اس اس انجام شد. در بخش آمار توصیفی با استفاده از جداول فراوانی و شاخص هایی نظیر میانگین، به توصیف وضعیت هر یک از شاخص ها پرداخته شد. و در بخش آمار استنباطی با استفاده از آزمون فریدمن و آزمون تکمیلی ویل کاکسون سوالات تحقیق مورد بررسی قرار گرفت. مدیریت منابع اطلاعاتی بر اساس فرایند ذهنی متغیرهای انتخاب موضوع و تشخیص نیاز اطلاعاتی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد، عامل موثر در انتخاب موضوع کنجکاوی ذهن است. مهمترین عامل جهت تشخیص نیازهای اطلاعاتی بررسی منابع اطلاعاتی و مشورت با متخصصین موضوعی است.
کلید واژه ها
مدیریت منابع اطلاعاتی، انتخاب موضوع، تشخیص نیاز اطاعاتی 

ادامه نوشته

رفتارهای اطلاع ‏یابی در پژوهش ‏های علوم اسلامی: مورد پژوهی در حوزه ‏های علمیه

زهره افتخار: دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه پیام نور، مشهد، ایران

ثریا ضیایی: استادیار، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه پیام نور، مشهد، ایران

هادی شریف مقدم: استاد، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه پیام نور، مشهد، ایران

شیوه استناد به این مقاله:


:APA
Eftekhar, Z., Ziaei, S., Sharif Moghadam, H., (2020). Information seeking behavior in Islamic Science Researches: A Case Study on Seminary. Human Information Interaction. 6(1);1-14. (Persian
:Vancouver
Eftekhar Z, Ziaei S, Sharif Moghadam H. Information seeking behavior in Islamic Science Researches: A Case Study on Seminary. Human Information Interaction. 2020;6(1):1-14. (Persian

چکیده

زمینه و هدف: اين مقاله با هدف بررسی روش‌های مختلف انتخاب موضوع پژوهشی تا رویارویی با منابع اطلاعاتی بر مبنای مدل الیس در حوزه‌های علمیه، به مطالعه 323 طلبه استان فارس و استان بوشهر می‌پردازد.روش پژوهش: روش تحقیق به‌کار رفته، پیمایشی و گردآوری داده‌ها با استفاده از پرسشنامه است. برای سنجش روایی، از روایی صوری و برای تعیین پایایی، از ضریب آلفای کرنباخ استفاده گردید. داده‌ها با استفاده از روش‏‏‏های آمار استنباطی و آزمون‌های نا پارامتریک (آزمون فریدمن و کراسکال والیس) و همچنین ضریب همبستگی اسپیرمنتجزیه و تحلیل گردید.یافته‌ها: توجه به موضوعاتی که ذهن درباره آن کنجکاو است (6/2)، بررسی منابع اطلاعاتی (13/3)، مرور سایت‌های اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی مرتبط با موضوع (92/3)، استفاده از پایگاه‌های اطلاعاتی (48/3)، معتبر بودن (7/3)، مطالعه چکیده یا خلاصه مقاله یا کتاب (48/2)، به ترتیب جهت انتخاب موضوع پژوهشی، تشخیص نیاز اطلاعاتی، شناسایی، جستجو، ارزیابی، رویارویی با منابع اطلاعاتی، توسط طلاب در اولویت اول قرار می‌گیرند.نتیجه‌گیری: نتایج این تحقیق حاکی از آن است که طلاب حوزه‌های علمیه استان فارس و استان بوشهر از میان روش‌های انتخاب موضوع پژوهشی تا روش‌های رویارویی با منابع اطلاعاتی از مدل استاندارد رفتار اطلاع‏یابی تبعیت نکرده و میزان پیروی پاسخگویان از مراحل رفتار اطلاع‌یابی مناسب کم است.

کلیدواژه‌ها: مدل الیس، اطلاع‌یابی، حوزه‌ علمیه، استان فارس، استان بوشهر

1-مقاله حاضر مستخرج از بخشی از یافته‏ های پایان‏ نامه دکتری با عنوان "واکاوی فرآیند اطلاع یابی طلاب حوزه های علمیه خواهران استان های فارس و بوشهر در عصر نظام آموزشی جدید و فناوری های اطلاعاتی با ارائه راهکار" است. 

ادامه نوشته